III Ogólnopolska Konferencja Logopedyczna Śląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Logopedycznego
Źródło: Biuletyn Logopedyczny nr 1/2009
Autor: Łucja Skrzypiec
„Komunikacja językowa w ujęciu interdyscyplinarnym” to temat trzeciego ogólnopolskiego spotkania logopedów w Katowicach. Konferencja, która odbyła się 24 października 2008 r., została zorganizowana przez Śląski Oddział PTL, nad którą honorowy patronat objął Uniwersytet Śląski. W spotkaniu wzięło udział ok. 300 logopedów z województwa śląskiego i województw sąsiednich. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. Wicewojewoda Śląski i pięć studentek Naukowego Koła Logopedycznego „Sigma” (kierunku pedagogika ze specj. logopedia i Podyplomowego Studium Logopedycznego) wraz z opiekunem z Wyższej Szkoły Ekonomii, Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach.
Uroczystego otwarcia obrad dokonali członkowie Zarządu Śląskiego Oddziału PTL przewodnicząca dr Iwona Michalak-Widera, jej zastępczyni mgr Katarzyna Pietras i dr Mieczysław Chęciek.
Wykładem inaugurującym konferencję było wystąpienie prof. dr hab. Barbary Kożusznik, Prorektora UŚ, na temat problemów komunikacji w kontekście globalizacji i pokonywania baraier różnorodności. Profesor podkreśliła znaczenie innych, pozawerbalnych kanałów przekazu informacji, jednocześnie zwracając uwagę na konieczność podążania za zmianami związanymi z technicyzacją i informatyzacją procesu komunikacji międzyludzkiej. Wystąpienie to skłaniało do refleksji nad zagadnieniem interdyscyplinarności procesu komunikacji językowej, a także uzmysłowiło słuchaczom potrzebę ciągłego pogłębiania wiedzy i umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej.
Referat mgr Moniki Bober, psychologa z Poradni Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży „German” w Katowicach dotyczył psychologicznych aspektów komunikacji z dziećmi. Zwrócono uwagę, iż należy pamiętać o pochwale, konsekwencji, samodzielności dziecka, a także otwieraniu przed nim nowych możliwości, czyli uwalnianiu go od grania określonych ról. Referująca przedstawiła także typy postaw rodzicielskich oraz kontekst społeczno – kulturowy komunikacji logopedy z dzieckiem i z rodzicem. Szczególnie ważne dla efektywności prowadzonej terapii jest nastawienie do dziecka i do rodzica, zwrócenie uwagi na zasoby a nie korekcję deficytów, elastyczność czyli dyrektywność, partnerstwo, permisywność, dbanie o własną stabilność, wreszcie współdziałanie z innymi specjalistami, np. psychologiem, neurologiem, psychiatrą.
Zgromadzeni wysłuchali z dużym zainteresowaniem wykładu mgr Alicji Kabały z Akademii Pedagogicznej w Krakowie, zatytułowanego „Wykład jako monodram – o roli prozodii w wypowiedzi”. Częste wystąpienia publiczne obligują do ciągłego doskonalenia ich jakości, tym bardziej, że jak to określiła prelegentka, są one „teatrem jednego aktora”. Wiedza merytoryczna poparta licznymi przykładami pokazała, jak wielką rolę odgrywa i jak istotny ma wpływ prozodia na skuteczność wszelkich aktów komunikacji. Zgromadzeni docenili warsztat prelegentki, która jest logopedą, nauczycielem akademickim i aktorką.
Napotykane trudności w pracy terapeutycznej z dziećmi nadpobudliwymi psychoruchowo były powodem szczególnego zainteresowania, jakie wzbudził wykład lekarza medycyny, specjalisty neurologii dziecięcej i pediatry Jolanty Surmacz z Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka i Matki w Katowicach. Pani doktor mówiła o spektrum zaburzeń autystycznych, od zespołu Aspergera po klasyczny autyzm. W praktyczny sposób przekazane medyczne kompendium wiedzy na temat coraz częściej spotykanych zaburzeń dzieci będzie na pewno pomocne logopedom w pracy terapeutycznej, jak również w rozmowach z rodzicami.
„Opóźniony rozwój mowy i mutyzm dziecięcy a system rodzinny” był tematem wystąpienia dr Idy Szwed z Uniwersytetu Śląskiego. Prelegentka przedstawiła czynniki patogenne towarzyszące opóźnionemu rozwojowi mowy i mutyzmowi. Omówiła, opierając się na A. Herzyk, terapię mutyzmu ze szczególnym podkreśleniem roli matki, powołując się na własne doświadczenia i książkę B. Zollinger „Odkrywanie Języka”.
Po przerwie, w czasie której cyklicznie spotkali się liderzy Śląskich Zespołów Doskonalenia Logopedów z Katowic, Rybnika, Gliwic, Chorzowa, Sosnowca, Siemianowic Śląskich, Bielska Białej i Jastrzębia Zdroju, dr M. Chęciek przekazał informacje z Walnego Zebrania Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Logopedycznego, na którym odbyły się wybory członków Zarządu. Przewodniczącym ZG PTL został prof. dr hab. Tomasz Woźniak. W skład nowego Zarządu weszli też znani logopedzi ze Śląska, czyli dr Mieczysław Chęciek, który został wiceprzewodniczącym i dr Danuta Pluta-Wojciechowska jako członek. Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej pozostał nadal mgr Józef Oczadły. Dr M. Chęciek poinformował także zebranych logopedów o sprawach poruszanych przez Zarząd podczas narady jego członków we wrześniu 2008 roku w Lublinie. Podkreślił szczególne znaczenie m.in. aktualizacji deklaracji i opłat członkowskich, organizacji warsztatów naukowo-szkoleniowych dla logopedów, dalszego systematycznego wydawania i umiędzynarodowienia „Logopedii”, dalszego wydawania „Biuletynu Logopedycznego ZG PTL”, planowanego od 2009 roku wydawania dla członków PTL „certyfikatów członkostwa”, dalszej aktywizacji oddziałów PTL i ich członków.
W następnym wystąpieniu mgr Maria Podeszewska-Mateńko z NPP-P w Szczecinie przedstawiła różnorodne formy wspomagania edukacji poznawczej i komunikacji językowej w kontaktach z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie, a także wykorzystanie znaków Piktogramów i gestów w terapii mowy. Prelegentka przedstawiła fragmenty filmów z pracy terapeutycznej.
Mgr Katarzyna Szady z WSH w Gdyni i Uniwersytetu Gdańskiego mówiła o kształtowaniu komunikacji werbalnej i pozawerbalnej w pracy z dziećmi z różnym stopniem i rodzajem niepełnosprawności, między innymi przy wykorzystaniu programu multimedialnego „Wspomaganie rozwoju – Cztery pory roku z Tosią”. Doświadczenie prelegentki dało możliwość stworzenia programu, który holistycznie wspomaga rozwój dziecka, stymulując funkcje percepcyjno – motoryczne. Dzięki temu terapeuci mogą z niego korzystać podczas różnorodnych form pracy z dziećmi.
Przewodnicząca Śląskiego Oddziału PTL dr Iwona Michalak-Widera dokonała podsumowania i zakończenia konferencji.
Z okazji tego spotkania logopedycznego wydany został kolejny, piętnasty już numer „Forum Logopedycznego” pod redakcją dr D. Pluty-Wojciechowskiej. Logopedzi znajdą w nim publikacje do wykorzystania w praktyce logopedycznej oraz wiele ważnych informacji specjalistycznych. W zestawie materiałów pokonferencyjnych uczestnicy otrzymali kalendarz logopedyczny na rok 2009, którego celem jest promocja profesji logopedy w środowisku.
Kolejna konferencja organizowana przez Zarząd Śląskiego Oddziału PTL odbędzie się 22 maja 2009 r., jak zwykle w pięknej Sali Sejmu Śląskiego w Katowicach.
Łucja Skrzypiec