Czego Jaś się nie nauczył, tego Jan nie będzie umiał

Źródło: Goniec Górnośląski Nr 11/2680
Autor: Iwona Michalak, Katarzyna Węsierska

Okres wczesnego dzieciństwa to czas wyjątkowy. Dziecko, w niesamowitym tempie, uczy się wielu nowych umiejętności. Nigdy później jego rozwój nie będzie tak gwałtowny. To czas, gdy pociecha nabywa umiejętność, która wyróżnia nas spośród wszystkich innych istot tj. mowę. Dzieci zaczynają wymawiać pierwsze słowa około pierwszego roku życia i w ciągu zaledwie kilku lat dochodzą do momentu, że potrafią opowiedzieć prostą historię. Czterolatek dysponuje zasobem nawet do 1500 słów. Dzieci, których rozwój mowy przebiega prawidłowo mają ułatwiony start szkolny. Oznacza to, że dobrze radzą sobie z trudną sztuką czytania i pisania. W dużej mierze od nas dorosłych zależy, jak przebiegać będzie nabywanie mowy przez dziecko. To my rodzice, opiekunowie mamy decydujący wpływ na to, jakim mówcą będzie w przyszłości nasza pociecha i czy będzie swobodnie rozmawiać z innymi ludźmi. Każdy rodzic może pomóc w rozwoju mowy swojego dziecka. Poniżej zamieszczamy listę podstawowych pytań dotyczących rozwoju mowy i języka dziecka. Jeśli po ich przeczytaniu – rodzicom czy opiekunom małych dzieci – nasuną się jakiekolwiek wątpliwości, wskazane jest skorzystanie z konsultacji logopedycznej. Wczesne rozpoznanie problemów w mówieniu pomoże zdecydowanie szybciej je przezwyciężyć. 

Pytania, które mogą pomóc rodzicowi/opiekunowi w podjęciu decyzji – czy potrzebna jest konsultacja logopedyczna małego dziecka: 
1.Czy umiejętności językowe dziecka różnią się od jego rówieśników?
2.Czy dziecko zaczęło wypowiadać pierwsze wyrazy później niż jego rówieśnicy?
3.Czy dziecko zaczęło budować proste zdania później, niż inne dzieci w jego wieku?
4.Czy u dziecka pojawiły się takie niepokojące objawy związane z jego mową, jak: powtarzanie słów, np. „pi-, pi-, piłka” lub pojedynczych dźwięków, np. „b-, b-, balon”, problem z oddychaniem w czasie mówienia, wsuwanie języka pomiędzy zęby podczas wymawiania niektórych dźwięków, np. „t”, „d”, „n”?
5.Czy dziecko ma często otwartą buzię, czyli oddycha przez usta, gdy nie mówi?
6.Czy dziecko śpi z otwartymi ustami?
7.Czy dziecko ma problemy z gryzieniem, żuciem pokarmów lub nadmiernie się ślini?
8.Czy dziecko piło z butelki, ssało smoczek po ukończeniu 2. roku życia?
9.Czy dziecko ssie kciuk, ogryza paznokcie?
10.Czy pojawiły się jakiekolwiek inne wątpliwości związane z nabywaniem mowy przez dziecko?

Jeśli choć jedna odpowiedź na powyższe pytania brzmi „tak”, warto skonsultować się z logopedą. Specjalista zajmujący się terapią małych dzieci, rozwieje wszelkie wątpliwości związane z mową malucha. Udzieli również wielu cennych informacji na temat stymulowania rozwoju mowy i języka dziecka. Z pomocy logopedycznej można skorzystać bezpłatnie i bez skierowania w rejonowej poradni psychologiczno-pedagogicznej, placówce edukacyjnej, np. przedszkolu. W poradniach służby zdrowia zatrudniających logopedów wymagane będzie skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu.