Przezwyciężenie jąkania jest możliwe…

Źródło: Magazyn Szkolny listopad 2003
Autor: Iwona Michalak-Widera, Katarzyna Węsierska

Podczas V Światowego Kongresu Osób Jąkających się w Johannesburgu (RPA) w lipcu 1998 r. ogłoszono dzień 22 października – „Światowym Dniem Jąkających się”. Z tej okazji 24 października, Śląski Oddział Polskiego Towarzystwa Logopedycznego, we współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Metodyczno-Edukacyjnym „Metis” zorganizował konferencję naukowo-szkoleniową pt.: „Diagnoza i terapia jąkania w teorii i praktyce logopedycznej”. W auli Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli WOM w Katowicach, zebrało się ponad trzystu logopedów – ze Śląska, Łodzi, Zakopanego, a nawet z Czeskiego Cieszyna.

Jąkanie jest nie tylko problemem logopedycznym, ale także społecznym. Bywa porównywane do góry lodowej, której tylko wierzchołek widać na powierzchni. To, co słychać w mowie, to tylko cząstka problemów ludzi dotkniętych tym zaburzeniem. Z relacji osób jąkających się wynika, że lęk przed mówieniem, przeczuwanie pojawienia się niepłynności i obawy związane z reakcjami otoczenia są dla nich najbardziej dotkliwe. Dzieci jąkające się mają utrudniony start życiowy, często czują się odrzucone i wyobcowane w grupie rówieśniczej.

Według szacunkowych danych Polskiego Związku Jąkających się problem ten dotyczy około 1% dorosłych i aż 4% dzieci. Czterokrotnie częściej jąkanie występuje u chłopców niż u dziewcząt. Rodzicom małych dzieci, u których pojawiają pierwsze objawy rozwojowej niepłynności mowy – logopedzi sugerują wizytę konsultacyjną. Specjaliści przekonują o potrzebie wczesnej interwencji. Ważne jest, aby po zaobserwowaniu w mowie małego 3-, 4-letniego dziecka objawów: powtarzania, wydłużania elementów wypowiedzi czy też usilnej próby wydobycia głosu, niezwłocznie skontaktować się z logopedą!

Przezwyciężenie jąkania – skuteczna terapia – są możliwe na każdym etapie życia! Taka intencja przyświecała organizatorom konferencji: dr Danucie Plucie-Wojciechowskiej i Mieczysławowi Chęćkowi – konsultantom ds. logopedii na Śląsku. Na spotkaniu wystąpili specjaliści z zakresu logopedii i osoby, którym udało się uporać z jąkaniem. Logopedzi szeroko omawiali sposoby pomocy osobom jąkającym się i prezentowali efekty terapii jąkania. Profesor Zbigniew Tarkowski, uznany autorytet z zakresu jąkania, wygłosił wykład pt. „Efektywność terapii osób jąkających się”. W swoim wystąpieniu skomentował on liczne, kontrowersyjne poglądy na temat skuteczności terapii jąkania. Zwrócił uwagę słuchaczy na potrzebę jasnego określenia celu terapii, którym nie powinno być wyłącznie uzyskanie płynności w mówieniu, ale i modyfikacja postawy pacjenta wobec: siebie, swojego jąkania i otoczenia. Problem realizacji głosek polskich w mowie osób jąkających się omówił specjalista z zakresu terapii jąkania – Mieczysław Chęciek. Natomiast prezentacja multimedialna Katarzyny Węsierskiej, pt. „Metody wieloaspektowej terapii jąkających się stosowane w intensywnym programie terapeutycznym” pozwoliła na zapoznanie się z jedną z form terapii jąkania. Głos zabrały również osoby, którym udało się wyzbyć jąkania dzięki uczestnictwie w intensywnym programie terapeutycznym.

Prowadząca konferencję dr Danuta Pluta-Wojciechowska, podziękowała osobom, które przezwyciężają jąkanie i zdecydowały się wystąpić przed tak wymagającym audytorium i wyraziła podziw i uznanie dla ich osiągnięć w opanowywaniu mowy płynnej.

Na konferencji wystąpił również przedstawiciel Zarządu Głównego Polskiego Związku Jąkających się Andrzej Wójtowicz. Przedstawił zakres działań związku na rzecz osób jąkających się i zaprezentował ulotki przygotowane z okazji Światowego Dnia Jąkających się. Materiały przygotowane przez PZJ pozwalają dotrzeć z rzetelnymi informacjami na temat problemu jąkania do szerszego kręgu odbiorców.

Konferencja była dla logopedów kolejną okazją do wymiany doświadczeń i wzbogacenia wiedzy, pozwoliła również przypomnieć, że prężny Śląski Oddział Polskiego Towarzystwa Logopedycznego (wcześniej Koło Katowickie), istnieje na tym terenie już od 25 lat!

Informacji o placówkach specjalizujących się w różnych formach terapii logopedycznej udzielają konsultanci ds. logopedii przy ROM-E „Metis” w Katowicach, tel. (32) 209 53 12. Z ich inicjatywy powstaje Bank Informacji Logopedycznej, czyli: Kto jest kim i czym zajmuje się w logopedii?

Natomiast osoby, które chciałyby dowiedzieć się więcej o zagadnieniach związanych z jąkaniem mogą odwiedzić stronę internetową PZJ: www.pzj.org.pl lub szukać pomocy u logopedów zatrudnionych w Poradniach Psychologiczno-Pedagogicznych, szkołach lub przedszkolach oraz w placówkach służby zdrowia.